Fysiotherapie bij scoliose, zo kan het je helpen
Een rechte ruggenwervel zorgt ervoor dat je gewicht goed wordt verdeeld, bewegingen soepel verlopen en je houding stabiel blijft. Bij scoliose ontstaat er een zijwaartse kromming in de wervelkolom, vaak gecombineerd met een verdraaiing om zijn eigen as. Dit kan leiden tot pijnklachten, beperkte beweeglijkheid en vermoeidheid. Gelukkig kan fysiotherapie een belangrijke rol spelen in het verminderen van deze klachten en het verbeteren van je levenskwaliteit.
Wat gebeurt er bij scoliose?
Bij scoliose buigt de wervelkolom zijwaarts af, waardoor de natuurlijke balans in je rug verstoort raakt. In de meeste gevallen ontstaan er twee bochten – één naar links en één naar rechts – maar soms groeit de wervelkolom krom naar één kant. Door de verdraaiing van de wervelkolom ontstaat er vaak een zichtbare bochel, ook wel gibbus genoemd.
Verschillende vormen van structurele scoliose
Structurele scoliose is een chronische aandoening die het hele leven aanwezig blijft. We onderscheiden vier hoofdtypen:
Idiopathische scoliose is de meest voorkomende vorm, waarbij geen duidelijke oorzaak kan worden vastgesteld. Deze vorm wordt vaak ontdekt tijdens de kindertijd of puberteit.
Congenitale scoliose wordt veroorzaakt door aangeboren afwijkingen aan de wervels. Deze vorm is al bij de geboorte aanwezig, hoewel de symptomen zich pas later kunnen openbaren.
Neuromusculaire scoliose ontstaat door krachteloze of verlammde spieren, vaak als gevolg van neurologische aandoeningen zoals cerebrale parese of spierdystrofie.
Degeneratieve scoliose ontwikkelt zich door veroudering en slijtage van de wervelkolom, bijvoorbeeld door wervelverschuivingen of artrose.
Herken je deze klachten?
Scoliose kan verschillende symptomen veroorzaken, die per persoon sterk kunnen verschillen:
- Pijn in de rug of nek die aanhoudt of terugkeert
- Snelle vermoeidheid van de rugspieren, vooral bij langer zitten of staan
- Stijfheid en beperkte beweeglijkheid van de romp
- Scheefstand van schouders, heupen of bekken
- Bij ernstige krommingen: ademhalingsklachten
- Ongemak over het zichtbare verschil in houding
Hoewel de oorzaak in ongeveer 80% van de gevallen onbekend blijft, is vroege behandeling belangrijk om progressie te beperken en klachten te verminderen.
Hoe fysiotherapie bij scoliose helpt
Fysiotherapie richt zich op het verbeteren van je dagelijkse functioneren en het verminderen van pijnklachten. De behandeling is altijd maatwerk, afgestemd op jouw specifieke situatie, de ernst van de kromming en je persoonlijke doelen.
Spierkracht en balans herstellen
Bij scoliose raken de spieren aan beide kanten van de wervelkolom uit balans. De spieren aan de concave kant (binnenkant van de bocht) worden vaak kort en gespannen, terwijl de spieren aan de convexe kant (buitenkant) juist verzwakken en uitgerekt raken. Door gerichte versterkingsoefeningen aan de verzwakte kant en rek- en mobilisatieoefeningen aan de gespannen kant, werken we aan een betere spierbalans.
Houding en bewegingspatronen verbeteren
Een fysiotherapeut leert je bewust worden van je houding en helpt je corrigeren waar nodig. Je oefent met houdingscorrecties die je in het dagelijks leven kunt toepassen – tijdens het zitten achter je bureau, bij huishoudelijke taken of tijdens het sporten. Deze bewustwording zorgt ervoor dat je minder snel in ongunstige houdingen vervalt die de klachten verergeren.
Ademhaling optimaliseren
Door de verdraaiing van de wervelkolom kan de ribbenkast minder goed uitzetten, wat je ademcapaciteit beperkt. Ademhalingsoefeningen helpen om je longvolume te vergroten en de functie van je ribbenkast te verbeteren. Dit heeft niet alleen effect op je ademhaling, maar ook op je algehele houding en conditie.
Pijn verlichten
Fysiotherapeuten gebruiken verschillende technieken om pijn te verminderen. Manuele therapie – waarbij met de handen spanning en blokkades worden verlicht – kan direct verlichting geven. Daarnaast helpen oefeningen om toekomstige pijnklachten te voorkomen door de stabiliteit van je rug te vergroten.
Het behandeltraject bij Fysiopark
Onze gespecialiseerde fysiotherapeuten, aangesloten bij het Rugnetwerk, beginnen met een grondig onderzoek. We brengen in kaart hoe het gesteld is met je houding, spierkracht, beweeglijkheid en bewegingspatronen. Ook kijken we naar welke activiteiten je lastig vindt en wat je graag weer zou willen kunnen doen.
Op basis van dit onderzoek stellen we samen met jou een persoonlijk behandelplan op. Tijdens de behandelsessies werk je onder begeleiding aan oefentherapie, waarbij we je stap voor stap leren hoe je de oefeningen thuis kunt blijven doen. We meten regelmatig je voortgang en passen waar nodig het plan aan, zodat de behandeling blijft aansluiten bij jouw situatie.
Wanneer welke behandeling?
De keuze voor een behandeling hangt af van verschillende factoren: de ernst van de kromming, je leeftijd, eventuele klachten en of de scoliose nog progressief is.
Bij milde tot matige scoliose zonder ernstige klachten kan observatie voldoende zijn, waarbij een orthopeed de ontwikkeling regelmatig controleert. Zodra er klachten ontstaan of de kromming toeneemt, is fysiotherapie een effectieve behandeloptie om de progressie te beperken en klachten te verminderen.
In sommige gevallen, vooral bij ernstige krommingen boven de 40-50 graden of bij snel toenemende scoliose, kan een operatie nodig zijn waarbij de wervelkolom wordt gecorrigeerd en gestabiliseerd met schroeven en staven. Ook na een operatie speelt fysiotherapie een belangrijke rol in het herstel en het behouden van functionaliteit.
Fysiotherapie als behandeling bij scoliose
Hoewel fysiotherapie scoliose niet kan genezen, kan het wel een groot verschil maken in hoe je je voelt en functioneert. Door regelmatig te oefenen en je bewust te zijn van je houding, kun je klachten verminderen en voorkomen dat de situatie verslechtert.
Heb jij of jouw kind scoliose en wil je weten wat fysiotherapie voor jou kan betekenen? Neem gerust contact met ons op. Onze gespecialiseerde fysiotherapeuten helpen je graag verder.
Jan Bout
Fysiotherapeut
Manueel therapeut
Extended Scope Specialist
Leefstijlcoach




