Mijn kind kan een pen niet goed vasthouden

Het is voor veel ouders een heel herkenbare situatie; je kindje gaat net naar school en is meer met zijn pen aan het stoeien dan met de materie. Voor vrijwel ieder kind is het in het begin een uitdaging om een pen of potlood goed vast te houden. Het is een vaardigheid die hoe dan ook oefening nodig heeft. Maar sommige kinderen krijgen het ondanks het oefenen maar niet voor elkaar om de juiste pengreep te vinden. Soms leert een kind zich vervolgens een verkeerde pengreep aan. Dit zorgt ervoor dat het probleem tijdelijk is opgelost; het kindje kan per slot van rekening tekenen of schrijven. Maar door de verkeerde houding ontstaat al snel schrijfkramp of gaat het kindje in een verkeerde werkhouding zitten waardoor nek- of rugklachten ontstaan. Iets wat je liever wilt voorkomen dus.

Wat is een goede pengreep?

De driepuntsgreep, ook wel de Kohnstamm methode genoemd, is de pengreep die door specialisten wordt geadviseerd.  Dit is een pengreep waarbij de duim, wijsvinger en middelvinger de pen op dynamische manier, heel doelgericht kunnen bewegen. De ringvinger en pink zorgen voor stabiliteit, waardoor netjes geschreven wordt. De ringvinger en de pink hou je gebogen in je handpalm. Hierdoor ontstaat een soort ovale vorm. Deze ovale vorm is nodig om op soepele wijze de vingers te bewegen, waarbij de pen over de rand van het ovaal beweegt. De pen ligt relatief losjes tussen de vingers.

De gevolgen van een verkeerde pengreep

Sommige kinderen houden de pen vastgeklemd tussen de duim en wijsvinger. Penbewegingen ontstaan daarbij niet uit beweging met de vingers, maar door de pols of zelfs het arm te bewegen. Als een kindje op deze manier de pen gebruikt, zal hij of zij al snel last krijgen van kramp. Wat het werkje natuurlijk bepaald niet leuker maakt.

Impact op school

Schrijfkramp kan invloed hebben op hoe je kind zich op school gedraagt. Per slot van rekening is het niet fijn om opdrachten te krijgen die je pijn opleveren. Je kind kan daardoor gefrustreerd raken en die irritaties uiten naar anderen. Daarnaast is het heel reëel dat je kind er langer over doet om een opdracht af te ronden. Het kost je kind meer moeite om te schrijven. Dat kost dus meer energie én meer tijd. Soms kan je kind daardoor zijn schoolopdrachten niet binnen de benodigde tijd afronden. Ook kan het voor de juf of meester een onmogelijk taak vormen om de toets na te kijken, wanneer het handschrift té slordig is.

Je wilt graag dat je kind zich volledig kan concentreren op de vraagstelling. Wanneer het vasthouden van een pen echter alle concentratie vergt om netjes te schrijven kan hier een onbalans in ontstaan. Een verkeerde pengreep kan daardoor uiteindelijk de schoolprestaties van je kind in de weg staan en ervoor zorgen dat je kind niet lekker in zijn vel zit. Los van fysieke ongemakken is het erg frustrerend voor je kind wanneer het door een verkeerde pengreep steeds een achterstand oploopt ten opzichte van andere klasgenoten.

Hoe kan fysiotherapie helpen voor een goede pengreep

Heeft jouw kindje moeite met de pengreep? Schrijft je kindje daardoor bijvoorbeeld te langzaam, onduidelijk of heeft hij/zij vaak last van kramp bij het schrijven? Onze kinderfysiotherapeut kan helpen. Zij is gespecialiseerd in motorische ontwikkeling en kan je kindje door middel van oefeningen helpen om de pengreep onder de knie te krijgen. Ieder kind is anders. We brengen daarom eerst de huidige situatie in kaart en bekijken waardoor je kindje moeite heeft met de pengreep. Aan de hand van de persoonlijke situatie kijken we of en zo ja, welke hulpmiddelen we eventueel in kunnen zetten om dit proces te versnellen. Benieuwd hoe je jouw kind kunnen helpen? Neem dan even contact op om een persoonlijke afspraak in te plannen.

Wat kun je zelf al doen?

Natuurlijk wil je als ouder je kind graag helpen. Het kan helpen om je kindje te laten oefenen met schrijven of tekenen. Gebruik hierbij schrijfmateriaal in verschillende diktes om na te gaan wat je kindje het prettigst vind. Denk hierbij bijvoorbeeld aan extra dikke stiften of (kleur)potloden.

Ook kan het helpen om markeringen aan te brengen op het schrijfmateriaal. Zo kan je kindje zien waar de vingers geplaatst moeten worden, om een goede greep te creëren. Hiervoor zijn ook speciale pennen en potloden verkrijgbaar.

Als je even Googled vind je allerlei hulpmiddelen die je kind aan of om de vingers kan plaatsen. De vraag hierbij is welk hulpmiddel op de lange termijn helpt om de grip te verbeteren. Uiteraard kun je gewoon wat dingen uitproberen. Als je hier hulp bij wilt kun je altijd even contact opnemen met de specialisten van Fysiopark.

Hilde Lisse

Hilde Delisse

Kinderfysiotherapeut
Fysiotherapeut